کار اجرایی بلد باشد و توانایی کشیدن بار سنگین اداره مملکت را داشته باشدتوجه داشته باشید؛ انتخابات یک حق است و یک وظیفه است. ما هر کداممان به عنوان یک فرد از افراد این ملت، هم حق داریم در انتخابات شرکت کنیم، هم وظیفه داریم. آن کسانى که به نظام جمهورى اسلامى معتقدند، قانون اساسى را قبول دارند، هم از این حق میخواهند استفاده کنند، هم این وظیفه را میخواهند انجام دهند. همه باید این وظیفه را انجام دهند. یکى وظیفه‌اش این است که بیاید صلاحیتهاى خودش را در معرض انتخاب مردم قرار دهد. هر کسى که در خود صلاحیتى احساس میکند و کار اجرائى بلد است، مى‌آید و خود را در معرض انتخاب مردم میگذارد. اداره‌ى مملکت و کار اجرائى، کار کوچکى نیست. کارهاى بزرگ و بارهاى سنگینى بر دوش مجریان سطوح بالاست. ممکن است کسانى که در سطوح دیگرى کار میکنند، ابعاد این سنگینى را هم بعضاً تشخیص ندهند که چقدر این بار سنگین است. آن کسانى که وارد میدان میشوند، باید کسانى باشند که در خود توانائىِ کشیدن این بار را بیابند؛ صلاحیتهائى را هم که در قانون اساسى است و شوراى محترم نگهبان بر روى آنها تکیه خواهد کرد، در خودشان ملاحظه کنند و واقعاً وابسته و دلبسته‌ى به نظام و قانون اساسى باشند؛ بخواهند قانون اساسى را اجرا کنند؛ چون رئیس جمهور سوگند میخورد که قانون اساسى را اجرا کند؛ قسم دروغ که نمیشود خورد. کسانى که این را احساس میکنند، در آن میدان مى‌آیند؛ کسانى هم که نه، قصد ندارند در این صحنه حاضر شوند، در صحنه‌ى انتخاب کردن و کمک به پرشور شدن انتخابات شرکت خواهند کرد. بیانات در دیدار مردم قم 1391/10/19
نقاط قوت امروز را منهای نقاط ضعف موجود داشته باشداین را همه بدانند که آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعفهائی که وجود دارد. این را همه توجه کنند؛ رئیس‌جمهورِ هر دوره‌ای باید امتیازات کسبی و ممکن‌‌الحصول رئیس‌جمهور قبلی را داشته باشد، ضعفهای او را نداشته باشد. هر کسی بالاخره نقاط قوّتی دارد و نقاط ضعفی دارد. رؤسای جمهور ــ چه رئیس‌جمهور امروز، چه رئیس‌جمهور فردا ــ نقاط قوّتی دارند و نقاط ضعفی هم دارند. همهی ما همین جوریم؛ نقاط قوّتی داریم، نقاط ضعفی داریم. آن چیزهائی که امروز برای دولت و برای رئیس‌جمهور نقاط قوّت محسوب میشود، اینها باید در رئیس‌جمهور بعدی وجود داشته باشد، اینها را باید در خود تأمین کند؛ آن چیزهائی که امروز نقاط ضعف شناخته میشود ــ که ممکن است شما بگوئید، من بگویم، دیگری بگوید ــ این نقاط ضعف را باید از خود دور کند. یعنی ما در سلسله‌‌ی دولتهائی که پشت سر هم می‌آیند، باید رو به پیشرفت باشیم، رو به تعالی و تکامل باشیم، تدریجاً بهترینهای خودمان را بفرستیم؛ هر کسی می‌آید، پایبند به انقلاب، پایبند به ارزشها، پایبند به منافع ملی، پایبند به نظام اسلامی، پایبند به عقل جمعی، پایبند به تدبیر باشد. اینجوری باید این کشور را اداره کرد. کشور، کشور بزرگی است؛ ملت، ملت باعظمتی است؛ مسائل تشویق کننده و مبشّر، فراوان است؛ مشکلات هم بر سر راه هر ملتی، و از جمله بر سر راه ما وجود دارد. آن کسانی که آماده‌ی این میدان میشوند، باید با کمال قوّت، با کمال قدرت، با توکل به خدا، با اعتماد به توانائی‌های این ملت پیش بروند. بیانات در حرم مطهر رضوی 1392/01/01
توانایی مدیریت اجرائی کشور را داشته باشدما عرض کردیم سلائق مختلف و هر کسى که احساس میکند توانائى دارد، بیاید وسط میدان؛ توده‌ى مردم و جمعیت عظیمِ ده‌ها میلیونى ملت هم ان‌شاءاللَّه وارد میدان خواهند شد؛ اما در محاسبه، آن کسانى که داوطلب میشوند، اشتباه نکنند؛ بدانند مدیریت اجرائى کشور یعنى چه. نه در ارزیابىِ نیازى که کشور به یک قدرت اجرائى دارد، اشتباه کنند، نه در ارزیابى توانِ خودشان اشتباه کنند. اگر چنانچه ارزیابى درستى انجام دادند، بیایند توى میدان؛ ملت هم نگاه میکند، انتخاب میکند. بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور 1392/02/07
معتقد به قانون اساسی و دارای روحیه مقاوم در برابر دشمنان باشدنامزد انتخابات اولاً باید به خدا و به این انقلاب و به قانون اساسى و به این مردم ایمان و اعتقاد داشته باشد؛ ثانیاً داراى روحیه‌ى مقاوم باشد. این ملت اهداف بلندى دارد، کارهاى بزرگى دارد، تسلیم نیست، کسى نمیتواند با این ملت با زبان زور حرف بزند. کسانى که در رأس قوه‌ى اجرائى قرار میگیرند، باید کسانى باشند که در مقابل فشارهاى دشمنان مقاوم باشند؛ زود نترسند، زود از میدان خارج نشوند؛ این یکى از شرطهاى لازم است. بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور 1392/02/07
با برنامه، باتدبیر و باحکمت باشدانسانهاى با تدبیرى باشند، با حکمت باشند. ما در سیاست خارجى گفتیم «عزت و حکمت و مصلحت»؛ در اداره‌ى کشور هم همین جور است، در مسائل داخلى هم همین جور است، در اقتصاد هم همین جور است؛ باید با برنامه، با حکمت، با تدبیر، با نگاه بلندمدت و همه‌جانبه، با یک هندسه‌ى صحیح کارها را مشاهده کنند، نگاه کنند، وارد میدان شوند. بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور 1392/02/07
سیاست‌های اقتصاد مقاومتی داشته باشدروزمرّه فکر کردن در مسائل اقتصادى، مضر است؛ تغییر سیاستهاى اقتصادى به طور دائم، مضر است - در همه‌ى بخشها، بخصوص در اقتصاد - تکیه کردن بر نظرات غیر کارشناسى، مضر است؛ اعتماد کردن به شیوه‌هاى تزریقىِ اقتصادهاى تحمیلى شرق و غرب، مضر است. سیاستهاى اقتصاد باید سیاستهاى «اقتصاد مقاومتى» باشد - یک اقتصاد مقاوم - باید اقتصادى باشد که در ساخت درونىِ خود مقاوم باشد، بتواند ایستادگى کند؛ با تغییرات گوناگون در این گوشه‌ى دنیا، آن گوشه‌ى دنیا متلاطم نشود؛ این چیزها لازم است. رئیس جمهورى که میخواهد این کشور بزرگ را اداره کند، این راه پرافتخار را به کمک مردم و براى مردم طى کند، باید اینچنین خصوصیاتى داشته باشد. بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور 1392/02/07
مهذب به اخلاق باشد، به حاشیه‌ها نپردازد و وعده بی‌مبنا ندهدرابعاً باید تهذیب اخلاقى داشته باشد؛ نپرداختن به حواشى. اینها چیزهاى لازمى است. بنده توصیه‌ام به همه‌ى دولتها همیشه همین بوده است. میدانید من از دولتها و از رؤساى جمهور در طول این سالهاى متمادى همواره حمایت کردم؛ توصیه هم کردم، در موارد متعدد و زیادى از آنها توضیح هم خواستم. تکیه این بوده است که براى مردم هزینه درست نکنند، مشکل درست نکنند، دغدغه‌آفرینى نکنند، مردم را دچار تشویش و نگرانى نکنند؛ البته وعده‌ى بیخود و بى‌مبنا هم ندهند، درِ باغ سبزهاى بى‌منطق هم باز نکنند؛ منطقى، معقول، منطبق با واقعیت و با توکل به خداى متعال حرکت را پیش ببرند؛ ان‌شاءاللَّه در آینده هم باید همین جور باشد. بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور 1392/02/07
تدین، تعهد، آمادگى و توانائی انجام کار بزرگ مدیریت عالی اجرائی کشور را داشته باشدمدیریت عالى اجرائى در کشور، کار بزرگى است، کار مهمى است. یک کلمه حرف اثر میگذارد؛ یک اقدام کوچک یا بزرگ از سوى مجریان درجه‌ى یک کشور - رئیس جمهور، وزرا - اثر میگذارد؛ دستگاه اجرائى اینجور است. خدمت آنها، براى کشور تأثیرات عمیق دارد؛ خداى نکرده کوتاهى و تقصیر آنها، تأثیرات منفىِ زیادى دارد. اینها موجب میشود که من و شما که میخواهیم انتخاب کنیم، دقت کنیم.
تعهد را، تدین را، آمادگى را، توانائى‌ها را بسنجیم؛ طبق تشخیص عمل کنیم. اگر من و شما که میخواهیم رأى بدهیم، با نیت صادق و خالص و براى انجام وظیفه و براى آینده‌ى کشور وارد میدان شویم و بخواهیم تصمیم بگیریم، ان‌شاءاللّه خداى متعال هم در این صورت دلهاى ما را هدایت خواهد کرد. خداى متعال دلها را ان‌شاءاللّه هدایت میکند، به شرط این که آحاد مردم حقیقتاً درصدد این باشند که وظیفه‌شان را انجام دهند. بیانات در دیدار دست اندرکاران برگزارى انتخابات 1392/02/16
کارى، مردمى، مقاوم، ارزشى، باتدبیر و قانون‌مدار باشد و درد مردم را حس کندبارها گفته شده است که انتخابات، هم حق مردم است، هم وظیفه‌ى مردم است؛ هم باید حق را استنقاذ کنیم، هم باید وظیفه را بخوبى انجام دهیم. این انتخابات، یک چنین حالتى دارد.
کسانى هم که میخواهند صلاحیت‌ها را ملاحظه کنند و بر اساس آن تصمیم‌گیرى کنند، همه چیز را در کنار هم باید ببینند. رئیس جمهور، هم باید کارى باشد، هم باید مردمى باشد، هم باید مقاوم باشد، هم باید ارزشى باشد، هم باید باتدبیر باشد، هم باید پابند به قوانین و مقررات باشد - مجرى قانون است - هم باید درد مردم را احساس کند، هم باید طبقات مختلف مردم را ببیند؛ اینها خصوصیاتى است که در انتخاب آن کسى که ما میخواهیم کلید اجرائى کشور را به او بسپریم، نقش دارد. بیانات در دیدار دست اندرکاران برگزارى انتخابات 1392/02/16
پیش‌برنده کشور در عرصه‌های مادی و معنوی باشدشما که در انتخابات شرکت میکنید، دنبال یک فرد اصلحى میگردید که بتواند کشورتان را با همین سرعت، بلکه بیش از این، پیش ببرد؛ هم در عرصه‌ى مادى، هم در عرصه‌ى معنوى. شما دنبال انتخاباتید، براى اینکه کسى یا کسانى، دولتى، رئیس جمهورى بتواند عزت شما را بالا ببرد، استقلال شما را عمیق‌تر کند، وضع زندگى شما را بهتر و مرفه‌تر کند، گره‌ها را باز کند، امید و شور و شوقى در کشور به‌وجود آورد؛ اما دشمن شما درست بعکس، مایل است انتخاباتى انجام بگیرد - حالا که بنا است انجام بگیرد؛ البته اگر میتوانستند کارى کنند که انتخابات انجام نگیرد، آن کار را میکردند؛ اما حالا که بالاخره چاره‌اى ندارند و انتخابات انجام خواهد گرفت - که براى آینده‌ى کشور این محسّنات را نداشته باشد؛ بلکه کشور را به سمت وابستگى، به سمت ضعف، به سمت عقب‌ماندگى در صحنه‌هاى گوناگون حرکت دهد؛ کشور را به عقب بکشاند، به عقب براند؛ آنها هدفشان این است. پس دو تا هدف در مقابل هم قرار دارد: هدف ملت ایران، هدف جبهه‌ى دشمنان. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 1392/02/25
انسانی شایسته، وارسته، باعزمِ، مؤمن، انقلابى و با همت جهادى باشدهدف ملت ایران چگونه تأمین خواهد شد؟ با دو عامل، این هدف تأمین میشود: یک عامل این است که انتخابات، انتخابات گرم و پرشورى باشد؛ افراد زیاد شرکت کنند، مردم با شور و شوق شرکت کنند، بیایند پاى صندوقها. دوم اینکه این انتخابات منتهى شود به انتخاب یک انسان شایسته‌ى وارسته‌ى باعزمِ مؤمنِ انقلابىِ با همت جهادى. با این دو چیز، مقصود ملت ایران حاصل میشود.
مقصود دشمن چگونه حاصل میشود؟ مقصود دشمن با این حاصل میشود که انتخابات اولاً سرد برگزار شود؛ مردم بى‌رغبت باشند، عده‌ى کمى شرکت کنند، یک عده‌اى بگویند: آقا چرا شرکت کنیم؟ فایده‌اش چیست؟ ما نمیخواهیم بیائیم. اینها دشمن را خوشحال میکند. ثانیاً نتیجه‌اى که از صندوقها بیرون مى‌آید، نتیجه‌اى باشد که دولت را، به تبع دولت، ملت را به سمت وابستگى بیشتر، به سمت تبعیت بیشتر، به سمت قرار گرفتن در سیاستهاى دشمنان قرار دهد؛ دشمن این را میخواهد.
پس ببینید، صحنه روشن است؛ معلوم است شما چه میخواهید، معلوم است دشمن چه میخواهد. حالا آن مطلب دوم که چگونه اصلح را پیدا کنیم و مشخصات یک انسانى که اصلح از دیگران است، چیست، نکاتى در این زمینه وجود دارد که ان‌شاءاللّه اگر بنده عمرى داشتم، در آینده تا قبل از روز انتخابات عرض خواهم کرد. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 1392/02/25
همتش بر حفظ عزت و حرکت کشور در جهت هدفهای انقلاب باشدآنچه که در این فاصله و در این فرصت مهم است، این است که مردم علاوه بر همت بر حضور، همت بر انتخابِ خوب هم داشته باشند. همان طور که عرض کردیم، یک انتخاب خوب، یک انتخاب درست، نه فقط در طول چهار سال، گاهى در طول ده‌ها سال تأثیراتش براى کشور باقى میماند. براى انتخابِ خوب باید فکر کرد، باید معیارها را شناخت. من ان‌شاءاللّه در آینده مطالبى عرض خواهم کرد؛ اما اجمالاً معیار اصلى این است که کسانى سر کار بیایند که همتشان بر حفظ عزت و حرکت کشور در جهت هدفهاى انقلاب باشد. آنچه ما در این سالهاى طولانى از خیرات و برکات به دست آورده‌ایم، به برکت هدفهاى انقلاب بوده است؛ هر جائى که ما کم آوردیم، عقب ماندیم، شکست خوردیم، به خاطر غفلت از هدفهاى انقلاب اسلامى و هدفهاى اسلامى بوده است. کسانى سر کار بیایند که مصداق: «انّ الّذین قالوا ربّنا اللّه ثمّ استقاموا» باشند؛ اهل استقامت، اهل ایستادگى باشند؛ زرهى پولادین از یاد خدا و از توکل به خدا بر تن خودشان بپوشند و وارد میدان شوند. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 1392/02/25
شعارهایی بدهد که منطبق با واقعیات کشور باشدشعارها را نگاه کنید، ببیند شعارهائى که تعیین میکنند، چه جور شعارهائى است؟ گاهى بعضى‌ها - البته اشتباه میکنند - براى جلب آراء، شعارهائى میدهند که این شعارها از حدود قدرت و اختیاراتشان بیرون است؛ اینها را مردم هوشمند ما میتوانند بشناسند، مراقبت کنند، دقت کنند. آنچه که براى مردم لازم است، آنچه که فوریت بیشترى دارد، آنچه که با واقعیات و امکانات کشور سازگار است، آنچه که به افزایش قدرت درونى ملت مى‌انجامد، آنها را در شعارهایشان بگنجانند؛ این یکى از معیارها است. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 1392/02/25
بتواند با امانتِ کامل بار سنگین ریاست جمهوری را بر دوش بکشدشوراى محترم نگهبان، خب مردمانى پرهیزگار، متقى و آگاهند؛ طبق قانون تشخیصى میدهند و عده‌اى به عنوان افرادى که صالحند، معرفى میشوند؛ من و شما باید نگاه کنیم ببینیم در بین این صالحها کدام صالح‌ترند، کدام بیشتر به درد مردم میخورند، کدام بیشتر میتوانند این بار سنگین را بر دوش بکشند و با امانتِ کامل این راه را ادامه دهند و پیش ببرند؛ این را باید من و شما نگاه کنیم، ببینیم، بشناسیم. از افرادى که ممکن است ما را هدایت کنند، راهنمائى کنند، کمک بخواهیم؛ بالاخره خودمان را به حجت شرعى برسانیم. اگر انسان بر طبق حجت شرعى کار کرد، چنانچه بعداً غلط هم از آب دربیاید، باز سرفراز است، میگوید من تکلیفم را عمل کردم؛ اما اگر بر طبق حجت شرعى عمل نکنیم، بعد خطا از آب دربیاید، خودمان را ملامت خواهیم کرد؛ عذرى نداریم، حجتى نداریم. بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 1392/02/25
بتواند برای بازکردن گره مشکلات، ایستادگی، عزت ملی و آینده کشور تلاش کندخب، ما باید خودمان کارهاى خودمان را منظم و مرتب کنیم. مردم نگاه کنند به اظهارات داوطلبان محترمى که در این میدان وارد شدند، ما هم نگاه میکنیم؛ تشخیص بدهیم، ترجیح بدهیم، ببینیم آن کسى که میتواند براى انقلاب، براى کشور، براى آینده، براى عزت ملى، براى باز کردن گره مشکلات، براى ایستادگى قدرتمندانه و عزتمندانه در مقابل جبهه‌ى معاندان، و براى الگو کردن جمهورى اسلامى در چشم مستضعفان عالم، بیشتر و بهتر تلاش کند، کیست؟ بیانات در دانشگاه امام حسین علیه‌السلام 1392/03/06
ریختوپاش و تبلیغات زیاد از اندازه نداشته باشدرفتار داوطلبان در ریختوپاش و خرج و تبلیغاتِ زیاد از اندازه‌ى لازم میتواند ماها و آحاد مردم را نسبت به آنچه که بعداً پیش خواهد آمد، آگاه و هشیار و بیدار کند. آن کسى که یا از بیت‌المال هزینه میکند، یا از پول مشتبه به حرامِ بعضى‌ها استفاده میکند، نمیتواند اطمینان مردم را جلب کند؛ به این چیزها خیلى باید توجه کرد.
انبوه بی شمار مردم مومن و انقلابی از سراسر کشور، امروز با اجتماع عظیم و پرشور خود در حرم مطهر امام خمینی(رض)، "وفاداری به امام" را به حبل المتین وحدت و سرافرازی ملت و مسئولان تبدیل کردند، و با عزیز به عرش سفر کرده خود پیمانی دوباره بستند.
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در این اجتماع کم نظیر، باور امام به "خدا، مردم و خود" را زمینه ساز پیروزی، تداوم و پیشرفت مقتدرانه انقلاب اسلامی خواندند و با بیان توصیه های مهم انتخاباتی خطاب به مردم و نامزدها افزودند: به یاری پروردگار ملت ایران ده روز دیگر حماسه ای پرشور می آفریند و از آزمون بزرگ 24 خرداد سرافراز و سربلند بیرون می آید.
حضرت آیت الله خامنه ای قیام تاریخی 15 خرداد سال 42 را، مقطع بسیار مهمی در تاریخ ایران خواندند و افزودند: بعد از بازداشت امام (ره) که پس از سخنرانی ایشان در سیزده خرداد 42 روی داد ، در پانزده خرداد موج عظیمی از حرکت مردمی در تهران، قم و چند شهر دیگر براه افتاد که پیوند مستحکم مردم با روحانیت و مرجعیت را به رخ حکومت طاغوت کشید.
رهبر انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه پیوند مردم با روحانیت ضامن پیشرفت اوج گیری و در نهایت پیروزی نهضت بود، گفتند: هنگامی که مردم وارد میدان می شوند و احساسات و اندیشه آنها پشتوانه یک نهضت قرار می گیرد، آن حرکت، ظرفیت ادامه یافتن و پیروز شدن را بدست می آورد.
حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به نمایان شدن چهره خشن و بی رحم طاغوت ، در حادثه پانزده خرداد سال 42 افزودند: یکی از نکات مهم آن حادثه، سکوت مجامع و نهادهای بین المللی مدعی حقوق بشر بود که به هیچ وجه اعتراضی از آنها شنیده نشد.
ایشان تاکید کردند: برغم همه این مسایل، امام خمینی (ره) به تنهایی اما به پشتوانه مردم، چهره یک رهبر آسمانی و معنوی، قاطع و مصمم را از خود به همه مردم و تاریخ نشان داد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به سه باور مهم امام راحل (ره) تاکید کردند: باور به خدا، باور به مردم و باور به خود، هر سه به معنی واقعی کلمه در وجود امام و تصمیم امام و همه حرکت های ایشان تجلی داشت.
حضرت ایت الله خامنه ای افزودند: امام خمینی (ره) با دل خود با مردم سخن گفت و مردم هم با جان خود به او لبیک گفتند و به وسط میدان امدند و مردانه ایستادند و این نهضت به تدریج به سمت پیروزی رفت و در نهایت هم بدون کمک هیچ کشوری ، به پیروزی رسید.
رهبر انقلاب در تشریح سه باور عمیق و سرنوشت ساز امام یعنی باور به خدا، باور به مردم و باور به خود افزودند: امام با همه وجود به پروردگار اعتماد و به تحقق وعده یاری خدا یقین داشت و به همین علت فقط و فقط برای خدا کار و حرکت و اقدام می کرد.
ایشان افزودند: امام به ملت نیز عمیقا "اعتماد و اعتقاد" داشت و بر این باور بود که ملت مومن باهوش و شجاع ایران اگر رهبران لایقی داشته باشد مثل خورشید در میدانهای مختلف خواهد درخشید.
حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند: در چشم امام، مردم عزیزترین، و دشمنانِ ملت منفورترین بودند و این باور یکی از علل اساسی ایستادگی و مقابله امام با سلطه گرانی بود که با ملت ایران، دشمنی می کردند.
رهبر انقلاب در تشریح سومین ویژگی امام یعنی باور به خود و اعتماد به نفس خاطر نشان کردند: امام "ما می توانیم" را در وجود ملت زنده کرد و توانایی های ذاتی ملت را در عرصه های مختلف به بروز و ظهور رساند.
ایشان با اشاره به رفتار شجاعانه امام در مقابل رژیم مستبد پهلوی، دوران انقلاب، دفاع مقدس و مقابله با ستم گران جهانی افزودند: شجاعت، قاطعیت و اعتماد به نفسی که در گفتار و رفتار و تصمیمات امام جاری بود بتدریج به ملت منتقل شد و این ملت را به الگوی استقامت و بصیرت تبدیل کرد.
رهبر انقلاب افزودند: در پرتو همین اعتماد به نفس و شجاعت بود که امام هیچگاه حتی در آخرین روزهای حیات پر برکتشان، دچار ذره ای افسردگی و تردید و وادادگی نشد بگونه ای که بیانیه های سالهای آخر حیات ایشان، در سالهای آخر از سخنان و مواضع امام در سالهای آغاز نهضت، انقلابی تر و قوی تر بود.
ایشان با تشریح نتایج باور ملت ایران به شعار اساسی امام خمینی یعنی "ما می توانیم" افزودند: ملت ایران در پرتو "اعتماد به نفس"، امید و توکل به خدا، یأس و نومیدی دوران ستم شاهی را کنار گذاشت و با افتخار آفرینی در عرصه های مختلف، خود را به نماد سرافرازی و پیشرفت تبدیل کرد.
رهبر انقلاب نجات ایران از وابستگی شرم آور به آمریکا و انگلیس، تبدیل سران فاسد و خائن و شهوت ران به حاکمان برآمده از آرای ملت، تبدیل ایران از کشوری عقب مانده به کشوری که شتاب پیشرفت علمی آن یازده برابر متوسط جهانی است و دستیابی ایران به پیشرفتهای تحسین برانگیز در عرصه های سازندگی، علمی، پزشکی و آموزش عالی را از برکات حرکت عظیمی خواندند که امام راحل عظیم الشأن در پرتو باور به خدا، باور به ملت و باور به خود در میان مردم بوجود آورد.
حضرت ایت الله خامنه ای با تاکید بر اینکه پیشرفت ها و دستاوردهای سه دهه اخیر نباید مایه غرور کاذب شود، خاطر نشان کردند: ما اگر خودمان را با ایران دوران طاغوت مقایسه کنیم، این افتخارات به چشم خواهد آمد اما اگر خود را با "ایران اسلامی مطلوب" که جامعه ای همراه با عزت، رفاه، اخلاق و ایمان و معنویت است، مقایسه کنیم، قطعا راه طولانی در پیش داریم.
ایشان تاکید کردند: این راه طولانی اما پرافتخار با همان سه باور امام (ره) قابل پیمودن است و ملت ایران با برخورداری از جوانان مومن و با تمسک به این سه باور، توانایی را دارد که با سرعت و شتاب لازم به قله رفیع ایران اسلامی مطلوب دست یابد.
رهبر انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه افق پیش روی ملت ایران ؟؟؟ پر از امید است، افزودند: ملت، نقشه راه را نیزکه همان اصول امام است، در اختیار دارد.
حضرت ایت الله خامنه ای خاطر نشان کردند: اصول امام که در سخنرانی های منتشر شده و مدون ایشان و وصیتنامه آن امام موجود است، همان اصولی است که ملت عقب افتاده و وابسته ایران را به ملتی پیشرو و سرافراز و مستقل تبدیل کرد.
ایشان یک نکته را هم متذکر شدند و گفتند: کسانی که نام امام را بر زبان می آورند و به نام ایشان تمسک می جویند باید به اصول و "نقشه راه امام" هم اعتقاد داشته باشند، زیرا حقیقت امام تنها با اصول و مبانی و نقشه راه آن عزیز قابل درک و قابل عمل می شود.
رهبر انقلاب اسلامی در تبیین اصول امام در زمینه های مختلف اصول امام در "سیاست داخلی" را اینگونه بیان کردند: تکیه به رای مردم، تامین اتحاد و یکپارچگی ملت، مردمی بودن و غیر اشرافی بودن حکمرانان و زمامداران، دلبسته بودن مسئولان به مصالح ملت، و کار و تلاش همگانی برای پیشرفت کشور.
حضرت آیت الله خامنه ای در خصوص اصول امام در "سیاست خارجی" گفتند: ایستادگی در مقابل سیاست های مداخله گر و سلطه گر، برادری با ملت های مسلمان، ارتباط برابر با همه کشورها به جز کشورهایی که تیغ بر روی ملت ایران کشیده اند، مبارزه با صهیونیست، مبارزه برای ازادی فلسطین، و کمک به مظلومان و ایستادگی در برابر ظالمان، اصول امام در سیاست خارجی است.
ایشان به اصول امام در عرصه "فرهنگ" نیز اشاره کردند و افزودند: اصول امام در این بخش عبارتند از: نفی فرهنگ اباحه گری غربی، نفی جمود و تحجر، نفی ریاکاری در تمسک به دین، دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام، و مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه.
رهبر انقلاب اسلامی در خصوص اصول امام در عرصه "اقتصاد" نیز گفتند: تکیه به اقتصاد ملی و خودکفایی، عدالت اقتصادی در تولید و توزیع، دفاع از طبقات محروم، مقابله با فرهنگ سرمایه داری، احترام به مالکیت و سرمایه و کار، هضم نشدن در اقتصاد جهانی و استقلال در اقتصاد ملی اصول اقتصادی امام است.
حضرت آیت الله خامنه ای تاکید کردند: توقع همیشگی امام از مسئولان این بود که با اقتدار و مدیریت و با اداره عاقلانه و مدبرانه کشور، این اصول را اجرایی کنند و به پیش ببرند.
ایشان با تاکید بر اینکه، این اصول نقشه راه امام بزرگوار است، خاطر نشان کردند: ملت ایران با ایمان راسخ و توانایی ها و استعدادهای خود و با همت جوانان و استفاده از نقشه راه امام می تواند راه طی شده در 34 سال گذشته را با قدرت و شتاب بیشتر ادامه دهد و به الگویی حقیقی و کامل برای ملت های مسلمان تبدیل شود.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه به انتخابات حساس یازدهمین دوره ریاست جمهوری پرداختند و نکاتی را در این خصوص یاداور شدند.
حضرت آیت الله خامنه ای انتخابات را مظهر هر سه باور امام دانستند و افزودند: انتخابات مظهر خداباوری است زیرا بر اساس تکلیف باید در سرنوشت کشور شرکت کرد.
ایشان خاطر نشان کردند: انتخابات مظهر مردم باوری است زیرا در انتخابات، مردم خودشان مسئولان کشور را انتخاب می کنند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: انتخابات مظهر خودباوری نیز می باشد زیرا هر رایی که در صندوق انداخته می شود در واقع مشارکت و دخالت در سرنوشت کشور است.
حضرت آیت الله خامنه ای مهمترین موضوع در انتخابات را، ایجاد حماسه سیاسی و حضور "پرشور و هیجانِ" مردم در پای صندوق های رای دانستند و تاکید کردند: هر رایی که مردم به یکی از هشت کاندیدای محترم بدهند، دردرجه اول، رای به جمهوری اسلامی و رای اعتماد به ساز و کار انتخابات است.
ایشان خاطر نشان کردند: این رای در درجه دوم ، رای به کسی است که هر فردی بر اساس نظر و انتخاب خود، او را برای آینده کشور مفیدتر تشخیص داده است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تلاش دشمنان برای تبدیل انتخابات به تهدیدی بر ضد نظام، گفتند: آنها امیدوارند که انتخابات، یا سرد برگزار شود و یا اینکه بعد از انتخابات فتنه ای بوجود اید همانگونه که در سال 88 روی داد اما دشمنان در طراحی خود اشتباه می کنند زیرا ملت ایران را نشناخته و روز 9 دی را فراموش کرده اند.
ایشان تأکید کردند: به توفیق الهی و بر خلاف خواست و طراحی دشمنان انتخابات 24 خرداد، فرصت بزرگ نظام جمهوری اسلامی خواهد بود.
حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: دشمنان تصور می کنند، اکثریتی خاموش و مخالف نظام در کشور وجود دارد در حالیکه آنها 22 بهمن را از یاد برده اند که در 34 سال گذشته همواره جمعیت عظیمی در دفاع از نظام اسلامی به خیابانها امده و شعار " مرگ بر آمریکا" سر داده است.
ایشان با تاکید بر اینکه بدخواهان ملت ایران و اتاق های فکر انها، برای سرد کردن فضای انتخابات به تبلیغات دروغی و بی انصافانه ایی همچون مهندسی شدن انتخابات و مشروع و آزاد نبودن آن روی آورده اند، خاطر نشان کردند: در کجای دنیا به نامزدهای انتخابات، از چهره های معروف گرفته تا افراد گمنام، اجازه داده می شود که بطور مساوی از رسانه ملی کشور استفاده کنند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: در آمریکا و کشورهای سرمایه داری، اگر نامزدهای انتخابات عضو دو یا سه حزب نباشند و مافیای ثروت و قدرت و شبکه صهیونیستها از آنها حمایت نکنند، به هیچ وجه امکان تبلیغات ندارند.
حضرت آیت الله خامنه ای قانون را مرجع و حاکم واقعی روند انتخابات در ایران بر شمردند و تأکید کردند: در جمهوری اسلامی تنها چیزی که بر روند وارد شدن در عرصه انتخابات حاکم است قانون است و بر طبق قانون عده ای می توانند بیایند و عده ای نمی توانند ضمن این که کسانی که تشخیص صلاحیت می دهند نیز بر طبق قانون مشخص هستند.
ایشان افزودند: دشمن بیرونی با چشم بستن بر این واقعیات، تبلیغات دروغین انجام می دهد و متاسفانه برخی "حنجره ها و قلم های بی تقوا" در داخل همان تبلیغات را تکرار می کنند.
رهبر انقلاب اسلامی تاکید کردند: ملت ایران به توفیق الهی و با حضور خود و عزم راسخ، به همه این ترفندها، پاسخ قاطع و کوبنده خواهد داد.
رهبر انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنانشان درباره انتخابات خطاب به نامزدهای انتخاباتی، چند توصیه مهم بیان کردند.
ایشان تأکید کردند: نامزدهای محترم از هر چیزی که می خواهند انتقاد کنند، اما متوجه باشند که معنای انتقاد، بی انصافی، منفی بافی و سیاه نمایی نیست بلکه جوهره انتقاد به معنای عزم و نیت و تلاش برای حل مشکلات و پیمودن راهی پر افتخار است.
حضرت آیت الله خامنه ای خاطر نشان کردند: اگرچه رسانه های بیگانه با غیض و غرض ورزی سعی می کنند این سخنان من را به برخی نامزدها منتسب کنند اما این حرفها متوجه نامزد یا نامزدهای خاصی نیست بلکه متوجه همه نامزدهاست.
ایشان افزودند: لازمه انتقاد، انکار جهات مثبت نیست بنابراین کسانی که می خواهند اعتماد مردم را به خود جلب کنند نباید برنامه ها و کارهای زیر ساختی و برجسته ای را که در این دولت و دولتهای چند دوره گذشته انجام شده و موجبات پیشرفت کشور را فراهم کرده، انکار کنند.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به مشکلات اقتصادی از جمله گرانی و تورم افزودند: آرزوی ملت و همه ما این است که منتخب ملت در انتخابات 24 خرداد، حلّال مشکلات اقتصادی باشد اما نامزدها در بیان طرح های خود برای حل مشکلات اقتصادی، کارهای انجام شده را نفی نکنند.
توصیه انتخاباتی دیگر رهبر انقلاب به هشت نامزد، این بود که وعده های نشدنی ندهند.
ایشان خطاب به نامزدها افزودند: به گونه ای حرف بزنید که اگر خرداد سال آینده نوار حرفهای امروز شما را پخش کردند شرمنده نشوید و با بهانه گیری گردن این و آن نیاندازید.
حضرت آیت الله خامنه ای اختیارات رئیس جمهور در قانون اساسی را بسیار وسیع و فوق العاده دانستند و خاطر نشان کردند: تنها محدودیت رئیس جمهور «قانون» است که البته قانون در واقع محدود کننده نیست بلکه هدایت کننده و نشان دهنده راه صحیح حرکت است.
رهبر انقلاب اسلامی سپس از نامزدها دعوت کردند ضمن ارائه برنامه هایشان، چند قول اساسی به مردم بدهند: قول بدهند که با "عقل و درایت" و "پشتکار و ثبات قدم" عمل خواهند کرد.
قول دهند از همه ظرفیتهای قانون اساسی برای انجام مسئولیت های بزرگ ریاست جمهوری استفاده می کنند و قول بدهند ضمن مدیریت اوضاع کشور، به مسئله اقتصاد که به میدان چالش تحمیلی بیگانگان تبدیل شده، توجه کافی خواهند کرد.
ایشان قول نامزدهای انتخاباتی به ملت برای پرهیز از حاشیه سازی و حاشیه پردازی را ضروری برشمردند و افزودند: لازم است به ملت قول بدهید که اگر انتخاب شدید دست اطرافیان و دوستانتان را باز نخواهید کرد.
رهبر انقلاب قول نامزدها به مردم برای توجه کامل و پاسداری از منافع ملت در مقابل بیگانگان را، از دیگر تعهدات ضروری نامزدها خواندند و افزودند: برخی با تحلیل غلط، می گویند برای کاهش عصبانیت دشمن باید به او امتیاز داد اما این کارِ اشتباه، عملاً به معنای ترجیح منافع بیگانگان بر منافع ملت است.
ایشان خاطر نشان کردند: عصبانیت دشمن ناشی از وجود بالنده جمهوری اسلامی و ناشی از زنده بودن راه و یاد و اهداف امام در اذهان ملت است و تنها راه مقابله با آن تلاش بی وقفه برای حل مشکلات و "ا ستقلال و اقتدار ملی" است.
حضرت آیت الله خامنه ای در پایان سخنانشان تأکید کردند: ده روز دیگر، روز امتحان بزرگ ملت ایران است که امیدواریم به فضل پروردگار، ملت با ایجاد حماسه ای پر برکت و دارای نتایج درخشان، از این آزمون بزرگ الهی نیز سربلند و سرافراز بیرون‌آید.
در ابتدای این مراسم حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی تولیت آستان مقدس حضرت امام خمینی(ره) در سخنانی واقعه ی 15 خرداد سال 42 را سرآغاز نهضت امام دانست و گفت: در شروع نهضت شرایط به گونه ای بود که هیچ کس اساساً تصور نمی کرد که انقلابی با رویکردها و جهت گیری های دینی به دست امام شکل بگیرد و پیروز شود.
وی اتکا و باور حقیقی امام به خدا را اساس حرکت انقلابی حضرت امام توصیف کرد و افزود: امام خمینی(ره) نهضت را در شرایطی آغاز کرد که اعتقاد به دین در شرق و غرب عالم در ضعیف ترین حالت خود قرار داشت.
سید حسن خمینی همچنین با اشاره به انتخابات پیش رو افزود: امیدواریم که همه ی آحاد جامعه بتوانند این شرایط حساس مسئولیت خود را به خوبی بشناسند و به آن عمل کنند.
-
سخنرانی سالیانه‌ی رهبر انقلاب در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی در حرم مطهر از مهمترین سخنرانی‌های ایشان در طول سال است. مراسم امسال در شرایطی انجام شد که تنها 10 روز به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم باقی است و نامزدها گرم رقابت و نطق و تبلیغ و ارائه‌ی برنامه‌ها و وعده‌های خود به مردم هستند. حضرت آیت الله خامنه‌ای امروز در پایان بیاناتشان دقایقی درباره انتخابت سخن گفتند و خطاب به نامزدهای انتخابات فرمودند:آن کسانى که امروز با مردم حرف میزنند، آنچه که توانائى انجام آن را دارند و مردم به آن احتیاج دارند، آن را با مردم در میان بگذارند.
قول بدهند با عقل و درایت عمل خواهند کرد؛ اگر برنامه‌اى در هر موردى از مسائل دارند، آن برنامه را براى مردم ارائه کنند؛
قول بدهند که با پشتکار و ثبات قدم در این میدان پیش خواهند رفت؛
قول بدهند که از همه‌ى ظرفیتهاى قانون اساسى براى اجراى وظیفه‌ى بزرگِ خودشان استفاده خواهند کرد؛
قول بدهند که به مدیریت اوضاع کشور خواهند پرداخت؛
قول بدهند که به مسئله‌ى اقتصاد - که امروز میدان چالش تحمیلى بر ملت ایران از سوى بیگانگان است - بخوبى خواهند پرداخت؛
قول بدهند حاشیه‌سازى نمیکنند؛
قول بدهند دست کسان و اطرافیان خود را باز نخواهند گذاشت؛
قول بدهند که به منافع بیگانگان، به بهانه‌هاى گوناگون، بیش از منافع ملت ایران اهمیت نخواهند داد. بعضى با این تحلیل غلط که به دشمنان امتیاز بدهیم تا عصبانیت آنها را نسبت به خودمان کم کنیم، عملاً منافع آنها را بر منافع ملت ترجیح میدهند؛ این اشتباه است.
|یادداشتی از حجت‌الاسلام دکتر غلام‌رضا بهروزی لک، استادیار علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم درباره‌ی اصول مکتب سیاسی حضرت امام خمینی رحمه‌الله از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی|
بدون تردید نام امام خمینی رحمه‌الله با تاریخ معاصر جهان آمیخته و به‌ویژه برای مسلمانان نامی آشنا و محبوب است. امام خمینی مرد قرن و احیاگر میراث عظیم اسلامی در جهان امروز است. به‌رغم سیطره‌ی تمدن غربی بر جهان امروز و شیفتگی بسیاری به زرق و برق آن، امام خمینی رحمه‌الله راه جدیدی را برای انسان امروز ارائه کرده و به تعبیر میشل فوکو1، منادی معنویت و روحی جدید برای جهان بی‌روح در عصر حاضر گردید.
روش بررسی اصول فکر سیاسی امام رحمه‌الله
راه‌های مختلفی برای شناسایی آرا و اندیشه‌های سیاسی یک اندیشمند وجود دارد. یک راه مناسب برای شناخت امام خمینی رحمه‌الله، شناسایی اصول مکتب سیاسی ایشان است. مکتب سیاسی عبارت است از منظومه‌ی دیدگاه‌‌ها و آرای یک اندیشمند یا اندیشمندانی که یک دیدگاه نظام‌مند درباره‌ی عرصه‌ی سیاست عرضه میکنند. شاید بتوان راه دقیق‌تر دیگری را نیز در این باب، تحلیل گفتمان اندیشه و عمل امام خمینی رحمه‌الله بدانیم. در این نوشتار سعی خواهد شد با روش تحلیل گفتمانی مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را بررسی و در عمل به گونه‌ای بین2 روش مکتب‌شناسی و تحلیل گفتمان ترکیب کنیم.
در یک تعریف اجمالی گفتمان عبارت است از مجموعه‌‌‌‌‌ای از احکام، گزاره‌ها و نشانه‌ها که سازنده‌ی یک نظام معنایی متمایز از دیگر گفتمان‌ها هستند. گفتمان‌ها در واقع منظومه‌های از معانی هستند که در آنها نشانه‌ها با توجه به تمایزی که با یکدیگر دارند هویت و معنا می‌یابند. گفتمان‌ها تصور و فهم ما از واقعیت و جهان را شکل میدهند.2 در عمل این چگونگی مفصل‌بندی نشانه‌ها در یک گفتمان است که نظام معنایی گفتمان را شکل میدهد. همانگونه که هوارث معتقد است: «مفصل‌بندی به گردآوری عناصر مختلف و ترکیب آنها در هویتی نو» می‌پردازد.3 عنصر اساسی در هر مفصل‌بندی گفتمانی نیز «دالّ برتر» است. دالّ برتر عبارت است از نشانگان مرکزی یک گفتمان که همانند یک میدان مغناطیسی، دیگر مفاهیم و نشانگان را تحت تأثیر خود قرار میدهد.
بابی سعید: منطق اسلام‌گرایی مستلزم منطقه‌ای شدن غرب و جادهی مجدد آن به عنوان مرکز در میان دیگر مراکز است. دیگر تلقی یک شکل‌بندی فرهنگی که فرهنگ‌های دیگر لزوماً در صدد تقلید از آن باشند، وجود ندارد. ظهور اسلام‌گرایی تنها در فضایی قابل فهم است که در آن غرب دیگر به عنوان مرکز مد نظر نباشد.
جمهوری اسلامی، دالّ مرکزی مکتب سیاسی امام رحمه‌الله
بر این اساس میتوان مهمترین مفاهیم و نشانگان بکار گرفته شده در مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله و دال مرکزی آن را شناخت و به اصول مکتب سیاسی ایشان پی برد. مهمترین نوآوری و کانون مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را میتوان ترکیب سنت دیرپای شیعی با یافته‌های عقلانی دنیای جدید دانست. نوآوری اساسی امام خمینی رحمه‌الله را ضمن احیای نظریه‌ی ولایت فقیه در برابر سیطره‌ی تفکر مدرنیسم غربی باید در طرح و ترکیب برخی عناصر فکری جدید همانند جمهوریت‌خواهی و تأکید بر نقش مردم و قانون اساسی و انتخابات در نظریه‌ی ولایت فقیه بدانیم. تأکید امام خمینی رحمه‌الله در آستانه‌ی انقلاب اسلامی در ایران بر «جمهوری اسلامی» نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر4 کانون نظریه‌ی سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را شکل میدهد. از این جهت، دال برتر و مرکزی مفصل‌بندی گفتمان سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را میتوان همان «جمهوری اسلامی» بدانیم که اسلامیت محتوای آن و جمهوریت شکل آن است.
تجلی اسلامیت نظام، همان نظریه‌ی ولایت فقیه است که ایشان به صورت اجمالی آن را ابتدا در کشف‌الاسرار در سال 1323، سپس در مباحث فقه استدلالی و فتوای خود مطرح کردند که به ترتیب در مبحث اجتهاد و تقلید کتاب الرسائل و مبحث امر به معروف و نهی از منکر کتاب تحریرالوسیله و بحث ولایت فقیه کتاب البیع آمده است. در مرحله‌ی سوم و در نیمه‌ی دوم سال 1358 به‌طور پراکنده در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های مختلف به عنوان دفاع از تصویب اصل ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. در مرحله‌ی چهارم، مجموعه اظهارنظرهای امام درباره‌ی محدوده‌ی اختیارات و شرایط ولی‌امر طی چند نامه و سخنرانی از زمستان 1366 تا یک ماه قبل از رحلت ایشان آمده است. عموم این نامه‌ها در جواب استفتائات یا اشکالات طرح شده از سوی مسئولان عالی‌رتبه‌ی نظام اسلامی بوده است.5
مرکزیت‌زدایی از غرب
بدیهی است نشانه‌ی جمهوریت در آموزه‌ی جمهوری اسلامی معنای خاصی در مفصل‌بندی گفتمانی امام خمینی رحمه‌الله دارد که از گفتمان مدرنیسم متفاوت است. غرب مدرن براساس آموزه‌هایی چون اومانیسم، سکولاریسم، عقلانیت خودبنیاد و قرائت کلان پیشرفت، تفسیری از جمهوریت ارائه کرده است که در آن تمامی مشروعیت نظام سیاسی از قرارداد اجتماعی و خواسته‌های بشری نشأت گرفته و دین و آموزه‌های الهی در آن کاملاً از عرصه‌ی سیاسی کنار گذاشته شده‌اند. غرب با سیطره‌ی فکری و تمدنی و تحمیل دیدگاه‌‌های خویش بر دیگران به‌ویژه بر ملل جهان اسلام، چنین وانمود کرده است که معنا و مفهومی متفاوت برای جمهوریت وجود ندارد و تنها معنای صحیح آن همان قرائت غربی آن است. از این رو برخی نیز در کشور ما هنگام طرح این نظریه توسط امام خمینی رحمه‌الله تحت تأثیر نگرش غربی بر تناقض‌آمیز بودن آن اعتقاد داشته‌اند.6 اما چنین تفسیری از میراث سیاسی امام خمینی رحمه‌الله نادرست بوده و غرب مدرن را معیار داوری قرار میدهد.
اما باید توجه داشت که هنر امام خمینی رحمه‌الله فرارفتن از سیطره و هژمونی غرب است و به تعبیر سامی زبیده، امام خمینی چنان سخن میگوید که گویی غرب وجود ندارد.7 از این منظر تنها زمانی میتوان اسلام‌گرایی معاصر را که امام خمینی رحمه‌الله مصداق بارز آن است، درک کرد که از غرب مرکزیت‌زدایی شده باشد و غرب نیز همانند مرکزی بین دیگر مراکز باشد: منطق اسلام‌گرایی مستلزم منطقه‌ای شدن غرب و جادهی مجدد آن به عنوان مرکز در میان دیگر مراکز است. دیگر تلقی یک شکل‌بندی فرهنگی که فرهنگ‌های دیگر لزوماً در صدد تقلید از آن باشند، وجود ندارد. ظهور اسلام‌گرایی تنها در فضایی قابل فهم است که در آن غرب دیگر به عنوان مرکز مد نظر نباشد.8
تأکید بر «جمهوری اسلامی» نه یک کلمه کم و نه یک کلمه بیش، کانون نظریه‌ی سیاسی امام خمینی را شکل میدهد. از این جهت، دال مرکزی مفصل‌بندی گفتمان سیاسی امام خمینی را میتوان همان «جمهوری اسلامی» بدانیم که اسلامیت محتوای آن و جمهوریت شکل آن است.
مکتب سیاسی امام رحمه‌الله از منظر رهبر انقلاب
شاید بتوان پس از شناسایی دال مرکزی گفتمان سیاسی امام خمینی رحمه‌الله، جامع‌ترین توصیف را درباره‌ی مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله در کلام رهبر انقلاب اسلامی بیابیم. آیت‌الله خامنه‌ای که شاگرد مبرّز امام خمینی رحمه‌الله بوده و در مراحل انقلاب نیز همواره از یاران نزدیک و ملازمان خاص ایشان بوده است، در مراسم بزرگداشت ارتحال امام خمینی در 14 خرداد 1383 توصیف جامع و فراگیری از مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله ارائه کردند. ایشان با اشاره به جایگاه امام خمینی رحمه‌الله در جهان معاصر، خطوط اساسی و برجسته‌ی مکتب سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را در 5 ویژگی اساسی اعلام کردند. آنچه در پی می‌آید گزیده‌ای است9 از عبارات رهبر انقلاب اسلامی که مستندات آن از کلام امام خمینی رحمه‌الله پس از نقل دیدگاه‌‌های ایشان ذکر شده است:
1. پیوند معنویت و سیاست
«در مکتب سیاسی امام، معنویت با سیاست در هم تنیده است. در مکتب سیاسی امام، معنویت از سیاست جدا نیست؛ سیاست و عرفان، سیاست و اخلاق. امام که تجسم مکتب سیاسی خود بود، سیاست و معنویت را با هم داشت و همین را دنبال می‌کرد، حتی در مبارزات سیاسی، کانون اصلی در رفتار امام، معنویت او بود. همهی رفتارها و همهی مواضع امام حول محور خدا و معنویت دور می‌زد. امام به ارادهی تشریعی پروردگار اعتقاد و به ارادهی تکوینی او اعتماد داشت و می‌دانست کسی که در راه تحقق شریعت الهی حرکت میکند، قوانین و سنت‌های آفرینش یاور اوست.»
مستندات: امام خمینی رحمه‌الله در نخستین نوشته‌های خویش بر مسألهی پیوند دین و سیاست تأکید کردهاند. جدایی دین از سیاست از نظر ایشان فکری است که ابتدا از سوی بنی‌امیه در صدر اسلام و سپس از سوی استعمارگران مطرح شده است. استعمارگران «تبلیغ کردند که اسلام دین جامعی نیست، دین زندگی نیست، برای جامعه نظامات و قوانین ندارد، طرز حکومت و قوانین حکومتی نیاورده است.»10 چنین شعاری از نظر امام خمینی رحمه‌الله شاخصه‌ی اسلام آمریکایی است. «اسلام آمریکایی این بود که ملاها باید بروند درسشان را بخوانند، چه کار دارند به سیاست، با صراحت لهجه می‌گفتند...»11
2. اعتقاد راسخ و صادقانه به نقش مردم
«شاخص دوم، اعتقاد راسخ و صادقانه به نقش مردم است؛ هم کرامت انسان، هم تعیین‌کننده بودن ارادهی انسان. در مکتب سیاسی امام، هویت انسانی، هم ارزشمند و دارای کرامت است، هم قدرتمند و کارساز است. نتیجه‌‌‌ی ارزشمندی و کرامت داشتن این است که در اداره‌‌‌ی سرنوشت بشر و یک جامعه، آرای مردم باید نقش اساسی ایفا کند. مردم‌سالاری در مکتب سیاسی امام بزرگوار ما که از متن اسلام گرفته شده است مردم‌سالاری حقیقی است؛ مثل مردم‌سالاری آمریکایی و امثال آن، شعار و فریب و اغواگری ذهن‌های مردم نیست. مردم با رأی خود، با ارادهی خود، با خواست خود و با ایمان خود راه را انتخاب میکنند. مسئولان خود را هم انتخاب میکنند. از طرف دیگر امام با اتکاء به قدرت رأی مردم معتقد بود با ارادهی پولادین مردم میشود در مقابل همهی قدرت‌های متجاوز جهانی ایستاد و ایستاد.»
مستندات: سامی زبیده، تفکر سیاسی امام خمینی رحمه‌الله را بدان جهت به عصر جدید متعلق می‌داند که مردم در آن نقش مهمی دارند.11 بارزترین نمونه‌های سخنان امام خمینی رحمه‌الله را در باب نقش مردم میتوان در این گزاره‌ی معروف دانست که «میزان رأی ملت است.»12 ایشان در جای دیگر ضمن تأکید بر ولایت فقیه اظهار کرده است: «تولی امور مسلمین و تشکیل حکومت بستگی دارد به آرای اکثریت مسلمین که در قانون اساسی هم از آن یاد شده است و در صدر اسلام تعبیر می‌شده به بیعت با ولی مسلمین.»13
3. نگاه بین‌المللی و جهانی امام خمینی رحمه‌الله
«شاخص سوم از شاخصهای مکتب سیاسی امام، نگاه بین‌المللی و جهانی این مکتب است. مخاطب امام در سخن و ایده‌ی سیاسی خود بشریت است، نه فقط ملت ایران. ملت ایران این پیام را به گوش جان شنید، پایش ایستاد، برایش مبارزه کرد و توانست عزت و استقلال خود را به‌دست آورد؛ اما مخاطب این پیام، همهی بشریت است. مکتب سیاسی امام این خیر و استقلال و عزت و ایمان را برای همهی امت اسلامی و همهی بشریت میخواهد. این رسالتی است بر دوش یک انسان مسلمان.»
بابی سعید: منطق اسلام‌گرایی مستلزم منطقه‌ای شدن غرب و جادهی مجدد آن به عنوان مرکز در میان دیگر مراکز است. دیگر تلقی یک شکل‌بندی فرهنگی که فرهنگ‌های دیگر لزوماً در صدد تقلید از آن باشند، وجود ندارد. ظهور اسلام‌گرایی تنها در فضایی قابل فهم است که در آن غرب دیگر به عنوان مرکز مد نظر نباشد.
مستندات: امام خمینی رحمه‌الله در موارد مکرر بر پیام انقلاب اسلامی برای تمامی جهان و نیز الگو بودن آن برای تمامی مردم ستمدیده تأکید کردهاند. در کلامی می‌فرمایند: «امید است انقلاب اسلامی ملت بزرگ ما و پیروزی عظیم آنان بر دشمنان اسلام و مملکت راهنمایی برای سایر ملل ستمدیده و تحت سلطه قرار گیرد و با اتحاد و همبستگی، شرّ همهی سلطه‌گران و بخصوص آمریکا را از خود کوتاه کرده در تحت تعالیم مقدسه‌ی اسلام، عظمت از دست رفته‌ی خود را باز یابند.»14 در جای دیگری نیز بر الگوگیری دیگر مسلمانان از مردم ایران اشاره کردهاند: «ملت‌های مسلمان از فداکاری مجاهدین ما در راه استقلال و آزادی و اهداف توسعه‌ی اسلام بزرگ الگو بگیرند و با پیوستن به هم سد استعمار و استثمار را بشکنند و به سوی آزادگی و زندگی انسانی پیش بروند.»15
4. پاسداری از ارزشها و ولایت فقیه
«شاخص مهم دیگر مکتب سیاسی امام بزرگوار ما پاسداری از ارزش‌هاست که مظهر آن را امام بزرگوار در تبیین مسألهی ولایت‌فقیه روشن کردند. از اول انقلاب اسلامی و پیروزی انقلاب و تشکیل نظام اسلامی، بسیاری سعی کردهاند مسألهی ولایت‌فقیه را نادرست، بد و برخلاف واقع معرفی کنند؛ برداشت‌های خلاف واقع و دروغ و خواسته‌ها و توقعات غیرمنطبق با متن نظام سیاسی اسلام و فکر سیاسی امام بزرگوار.»
مستندات: ولایت فقیه در کانون تفکر سیاسی امام خمینی رحمه‌الله قرار دارد. از نظر ایشان «ولایت فقیه از موضوعاتی است که تصور آنها موجب تصدیق میشود و چندان به برهان احتیاج ندارد؛ به این معنا که هر کس عقاید و احکام اسلام را حتی اجمالاً دریافته باشد، چون به ولایت فقیه برسد و آن را به تصور آورد، بی‌درنگ تصدیق خواهد کرد و آن را ضروری و بدیهی خواهد شناخت.16 اما شاید بتوان مهمترین توصیه‌ی امام خمینی رحمه‌الله را در پاسداری از این ارزش در کلام معروف وی بدانیم که فرمودند: «پشتیبان ولایت فقیه باشید تا آسیبی به این مملکت نرسد.»17
5. عدالت اجتماعی
«عدالت اجتماعی یکی از مهمترین و اصلی‌ترین خطوط در مکتب سیاسی امام بزرگوار ماست. در همهی برنامه‌های حکومت در قانونگذاری، در اجرا، در قضا باید عدالت اجتماعی و پر کردن شکاف‌های طبقاتی، مورد نظر و هدف باشد. اینکه ما بگوییم کشور را ثروتمند میکنیم یعنی تولید ناخالص ملی را بالا می‌بریم اما ثروت‌ها در گوشه‌‌ای به نفع یک عده انبار شود و عده‌‌ی کثیری هم از مردم دستشان خالی باشد، با مکتب سیاسی امام نمی‌سازد.»
مستندات: امام خمینی رحمه‌الله هدف اساسی خود را برقراری عدالت اسلامی معرفی کردهاند. «عدالت اسلامی را میخواهیم در این مملکت برقرار کنیم ... یک همچو اسلامی که در آن عدالت باشد، اسلامی که در آن ظلم هیچ نباشد، اسلامی که در آن شخص اول با آن فرد آخر همه علی‌السواء در مقابل قانون باشند.»18 در‌جای دیگر فرموده‌اند: «حکومت اسلامی، جمهوری اسلامی، عدل اسلامی را مستقر کنید. با عدل اسلامی همه و همه در آزادی و استقلال و رفاه خواهند بود.»19
-
مناظرههای تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم از ساعتی دیگر در رسانه ملی آغاز میشود. در سال 1388 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دو روز پس از آغاز مناظرههای انتخابات ریاست جمهوری، در مراسم 14 خرداد آن سال خطاب به نامزدها فرمودند که «براى اثبات خود به نفى دیگرى متوسل نشوند» و مناظرات را «در چهارچوبهاى درست شرعى» انجام دهند تا به «دشمنى و ایجاد نقار منتهی نشود».
بازخوانی این تذکرات در آستانه برگزاری مناظرههای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خالی از لطف نخواهد بود:
انسان نمى‌پسندد که ببیند یک نامزدى، چه در نطقهاى تبلیغاتى، چه در سخنرانى، چه در تلویزیون، چه در غیر تلویزیون، براى اثبات خود متوسل بشود به نفى آن دیگرى.
نامزدها همه براى یک هدف دارند کار میکنند. هر کسى به نظر خودش یک احساس مسئولیتى، تکلیفى دارد، مى‌آید میدان. من با مناظره و معارضه و گفتگو و انتقاد مخالفتى ندارم؛ اما سعى کنید این در چهارچوبهاى درست شرعى و دینى انجام بگیرد.
مردم، مردم بیدارى هستند، میفهمند، میدانند. این چهار نفر نامزدى که از شوراى نگهبان تأیید شده‌اند و در اجتماعات گوناگون سخنرانى میکنند، خودِ آن نامزدهاى محترم توجه کنند، مراقبت کنند که در این سخنرانى‌ها، در این اظهارات، جورى نباشد که منتهى بشود به ایجاد دشمنى و ایجاد نقار؛ با برادرى و با مهربانى پیش بروند.
اختلاف نظر، اختلاف رأى، اختلاف سلیقه، در مسائل گوناگون، در مسائل شخصى، در مسائل عمومى، یک امر طبیعى است؛ اشکالى هم ندارد. نگذارید این به اغتشاش منتهى بشود.
